AFR Ayarı Nedir

[Ercan Balbay]

AFR Ayarı Nedir ? – 1.Bölüm

Evet, birçoğumuz son dönemde AFR ayarı diye birşey duyuyoruz. Yeni trend LPG de AFR ayarı. Ancak ne yaptırdığımızı bilmek, nasıl yapıldığını bilmek önemli, zira AFR ayarı yapıyorum diye ne yaptığını bilmeyen kişilerinde türemesi yakındır 

Bu yazıyı 4 parça olarak hazırlayacağım. Bu bölümde AFR nedir biraz bundan bahsetmek istiyorum.

1. Bölüm: Genel Bilgiler
2. Bölüm: Motorun AFR’ye göre çalışma prensibi
3. Bölüm: AFR nasıl ölçülür
4. Bölüm: LPG de AFR ayarı

AFR: Air Fuel Ratio anlamına gelir yani Hava/Yakıt oranı. Bu oran yakıt cinsine göre değişkenlik göstermektedir ve her yakıt cinsi için ideal bir oran vardır. Bu ideal oran hem yakıt tasarrufu hem emisyon hemde performansın optimim noktasında seçilmiştir.Stoichiometric oran olarak da bilinmektedir.

Lambda: Araçlarımızda bulunan lambda sensöründen aslında bu terime biraz aşinayız. Lambda mevcut AFR değerinin ideal AFR değerine oranıdır. Örneğin aracımız 16.2 AFR oranında çalışıyor olsun ve bizim ideal AFR değerimiz 14.7 olsun. 16.2/14.7=1.10 olarak lambda değerimizi hesaplarız. Eğer AFR değerimiz 14.7 olsaydı ideal AFR de 14.7 olduğu için 14.7/14.7=1 olarak hesaplayacaktır. Yani lambda değerimizin closed loop durumunda 1 olmasını hedefleriz. 1 in üzerindeki değerler fakir karışımı, 1 in altındaki değerler ise zengin karışımı gösterir.

Eğer AFR değerimi 14.7 den büyük olursa aracımızda fakir karışım yani fazla hava az yakıt var demektir. Tam tersi durumda ise yani 14.7 den düşük olduüunda yakıt fazla hava az demektir. Aracımızın closed loop döngüsünde AFR mi sabit 14.7 olacak şekilde aracımızın ECUsu vasıtasıyla hava yakıt karışımı ayarlanır. Eğer herhangi bir etkenden dolayı bu değer değişirse aracımız egzozda bulunan oksijen sensörü vasıtası ile yakıtı düzeltir(çünkü havayı ayarlayan bir mekanizma yok), işte bu LTFT STFT dediğimiz değerler bu şekilde açığa çıkar. İlgili yazıyı linkten okuyabilirsiniz.

Benzinli motorlar için Hava/Yakıt oranı, yani ideal AFR 14.7’dir. 14.7 birim kütle hava ve 1 birim kütle yakıt karışır ve yanma odasında yanarak motorun çalışması sağlanır.

Şimdi bir yanma denklemine bakalım, bu AFR konusunu birkaç bölümde anlatacağımız için bu yazıda örneklerimizi benzin üzerinden vereceğiz.

Yakıt + Hava = Karbondioksit+ Su + Enerji bizim genel denklemimizdir. Burada yakıt 1 birim havanında 14.7 birim olması gerekmektedir. Kimyasal formülasyona girmiyorum oktan sayısı vs işin içine giriyor, çok karmaşık ve bola ssumption lı bir hesaplama oluyor, kafalar karışmasın 

Aslında bu videoda arkadaş güzelce anlattıklarımı özetlemiş 

 

Şimdi gelelim AFR değerinin çeşitli yakıt tiplerine göre değişkenliklerine. Ne demiştik benzin de AFR değerimiz 14.7 olacak peki diğer yakıtlarda durum nedir;

Fuel	Stoich. AFR
Octane (C8H18)	15.1
Methanol (CH3OH)	6.47
Ethanol (C2H5OH)	9.00
E85 (mix of gasoline and ethanol)	9.87
Propane (C3H8)	15.7
Hydrogen (H2)	34.3
Methane (CH4)	17.2
Benzene (C6H6)	13.3
Toluene (C6H5CH3)	13.5
LPG (mix of propane & butane (C4H10))	15.5
Nitromethane (CH3NO2)	1.70

 

 

Evet tablodanda göreceğiniz üzere bizim LPG yakıtımızda AFR değerimiz 15.5 olacak. Yani 1 birim LPG ile 15.5 birim havanın karışması gerekmektedir.

Peki bu AFR değerine göre motorumuz nasıl çalışır, AFR nasıl ölçülür, bunları da ikinci yazımızda paylaşacağım.

AFR Ayarı Nedir ? – 2.Bölüm

Evet ilk yazımızda genel olarak AFR nedir, Lambda nedir, yanma nedir biraz bahsetmiştik. Bu yazımızda ise motorun AFR ile olan ilişkisini inceleyeceğiz. Bu incelememiz sonucunda ise AFR ayarının aslında neden yapıldığını, neye yaradığını daha iyi öğrenmiş olacağız.

1. Bölüm: Genel Bilgiler
2. Bölüm: Motorun AFR’ye göre çalışma prensibi
3. Bölüm: AFR nasıl ölçülür
4. Bölüm: LPG de AFR ayarı

Aracımızın genel olarak çalışması şu şekildedir. Araç üzerinde bulunan sensörler vasıtası ile verileri toplar, bu verileri işler ve buna göre motorun çalışma parametrelerini belirler. Bu belirlediği parametreler ateşleme zamanı, yakıt püskürtmeleri vb. dir.

Elektronik kontrol ünitesine sahip (ECU) motorun genel çalışma çevrimi şu şekildedir;

• Araç map sensörü ve MAF sensörü vasıtası ile araca giren hava miktarını ve sıcaklığını ölçer
• Aynı zamanda gaza ne akdar bastığımızıda hesaba katar ve buna göre püskürtülmesi gereken yakıtı ayarlar
• Motorda yanma işlemi gerçekleştikten sonra egzozda bulunan oksijen sensörü ECUya bilgi verir, egzoz gazındaki oksijen miktarına göre yanmanın zengin veya fakir olup olmadığı bilgisi gider.
• ECU oksijen sensöründe aldığı bu bilgilere göre yakıt püskürtme değerlerinde düzeltme yapar.

İşte yakıtta yapılan bu düzeltmelere biz fuel trim diyoruz. Uzun dönemli olana LTFT(Long Term Fuel Trim) kısa dönemli olana STFT(Short Term Fuel Trim). Bu düzeltmelere göre ve oksijen sensöründen gelen feedbacke göre aracımız çalışmasını sürdürüyor. Ancak bir noktaya kadar

 

 

Şimdi karşımıza iki yeni kavram daha çıkıyor Closed Loop(kapalı döngü), Open Loop(açık döngü). Neden iki farklı döngü var, buna değinmeden önce oksijen sensörümüzün çalışma mantığını bir anlayalım.

Araçlarımzıda narrowband veya wideband adını verdiğimiz oksijen sensörleri bulunur.Bazı araçları hariç tutarsak araçlarımızın çoğunda narrow band dediğimiz oksijen sensörleri bulunur. Adından da anlaşılacağı gibi narrow=dar bir bantta çalışırlar.

Narrowband oksijen sensörleri 0-1 V arasında çıkış verir.AFR açıklarken bahsetmiştik ideal AFRnin üstü fakir, altı zengin karışımdır diye. Narrow band sensörlerimiz karışımın zengin mi fakir mi olduğunuj ölçerler ama ne kadar fakir ne kadar zengin maalesef bunu bilemezler.

Sol tarafta narrowband sağ tarafta ise wideband bir oksijen sensörü var. Sol taraftaki sensör çok dar bir aralıkta çalıştığı için ne kadar zengin yada ne kadar fakir karışım olduğunu söyleyemez. Fakir karışımda 0.2 volt zengin karşımda 0.8 volt çıkış verir ve bu iniş çıkış sürekli devam eder.

Peki neden anlattık oksijen sensörü ile ilgili bu bilgileri. Şundan dolayı; aracımızın güce ihtiyaç duyduğu durumlarda, yani tam gaza yakın yüklenme durumlarında narrowband çok iyi bir okuma yapamadığı için ECU open loop a geçer, Yani oksijen sensöründen gelen verileri okumaz ve kendi haritasında önceden programlanmış püskürtme değerlerine göre yakıt püskürtür. Oksijken sensöründen veri almadığı için biz bu duruma open loop yani açık döngü deriz.

Özetlemek gerekirse;

Closed Loop: Sakin kullanan bir sürücünün belkide %90 ‘ının geçtiği durumdur. ECU oksijen sensöründen aldığı bilgiye göre yakıtı arttırı veya azaltır(LTFT-STFT)

Open Loop: Gaza 3/4 ve üzerinde bastığımzıda, yüklenmelerde oksijen sensöründen gelen veri dikkate alınmaz ve ECUda önceden programlanmış yakıt değerleri göre püskürtme yapılır.

Buraya kadar LTFT-STFT, Open loop ve closed loop u öğrendik. Ama bunları anlatırken araçlarımızda bulunan narrowband sensör ile aracımızın ne kadar fakir, ne kadar zengin karışımda çalıştığını bilemediğimizide söyledik. İşte LPG de AFR ayarı yapabilmek için AFR değerini ölçebilmemiz gerekiyor. Maalesef narrowband sensörler bize bu bilgiyi vermediği için ayrı bir cihaz ile bunu ölçebiliyoruz. Bir sonra yazımızda AFR nasıl ölçülürü paylaşacağım.

AFR Ayarı Nedir? – 3. Bölüm

Evet önceki yazılarımızda araçlarımzıda bulunan narrowband sensörlerin maalesef AFR değerini tam olarak okuyamadığını ve LPG de AFR ayarı yaparken ayrı bir cihaza ihtiyaç duyduğumuzu söylemiştik. İşte bu yazımızda AFR cihazlarından ve çalışma prensiplerinden biraz bahsedeceğim.

1. Bölüm: Genel Bilgiler
2. Bölüm: Motorun AFR’ye göre çalışma prensibi
3. Bölüm: AFR nasıl ölçülür
4. Bölüm: LPG de AFR ayarı

AFR ölçer yada wideband o2 olarak adlandırılan cihazlardır. Adından da anlaşılacağı gibi wide yani geniş bir aralıkta çalışma yaparlar. Bu sayede AFR değerini tam olarak bize verirler.

Burada hep AFR üzerinden konuştuk ancak temelde bizim egzoz gazında ölçtüğümüz oksijen miktarıdır. Egzoz gazındaki oksijen miktarını havadaki oksijen miktarı ile karşılaştırıp AFR değerini hesaplarız. Şimdi wideband sensörler nedir nasıl çalışır biraz bakalım.

Wideband oksijen sensörügrafikltende görebileceğiniz gibi AFR değerine göre 0-5 volt arası değişken ve lineer bir çıkış verir. Bu çıkış sayesinde AFR değerimizi tam olarak hesaplayabiliriz. Yine grafikte görüldüğü üzere narrowband sensörümüz maalesef çok sınırlı bir alanda ölçüm yapar ve ne kadar zengin ne kadar fakir olduğunu ölçemez.

Wideband sensörler narrowband sensörlere göre daha karmaşık bir yapıya sahiptir. Narrowband sensörünüzü söküp yerine bir wideband takamazsınız mesela. Wideband sensör ve bu sensörden gelen verileri işleyecek yardımcı bir ekipman gerekmetedir.

Piyasada AFR Gauge, Widenband O2 vs gibi isimlerde cihazlar satılmaktadır. Başta gelen markalar AEM, innovate , PLX vb. dir. Bu cihazların yanında bir adet de wideband sensör gerekir. Yani bu ölçümü yapabilmek için bir adet wideband gösterge + wideband oksijen sensörüne ihtiyaç duyarsınız.

Wideband oksijen sensörleri LSU 4.2 ve LSU 4.9 olarak piyasada bulunabilmektedir. LSU4.9 daha yeni bir modeldir ve ayrıca bir kalibrasyona ihtiyaç duymaz.Eğer bir AFR cihazı alacaksanız LSU 4.9 öneririm.

Cihazlara ait bilgileri aşağıdaki web sitelerinden bulabilirsiniz, satınalmak için elektronik ticaret sitelerine veya araç modifikasyonu yapan yerlere danışabilirsiniz.

• AEM
• Innovate
• PLX

Peki bu cihazı aldık ne yapacağız, evet bu noktadan sonra LPG de AFR ayarı yapacağız, ARAcın benzindeki AFR haritasına uygun ayarlamaları yapacağız.

Ancak burada önemli olan nokta biz bu ayarlamalarımızı open loop yani açık döngüde yapacağız. Çünkü açık döngüde narrowband oksijen sensörümüz iş görmüyordu, closed loop da zaten LTFT ve STFT değerlerine OBD üzerinden bakarak ince-hassas ayarlarımızı yapabiliyoruz.

Kısacası AFR ayarı bize open loop bölgesinde ince-hassas ayar yapmamızı sağlar. Bir sonraki yazımızda AFR ayarı LPG sisteminde nasıl yapılır anlatacağım.

[Metin Akbal]

Canım ne gerek var böyle şeylere

[Ahmet Taşkın]

Çok güzel anlatılmış.

[Ercan Balbay]

7 saat önce, Ahmet Taşkın yazdı:

Çok güzel anlatılmış.

Teşekkürler dilim döndüğünce yazmaya çalıştım

8 saat önce, Metin Akbal yazdı:

Canım ne gerek var böyle şeylere

 

Ondan sonra supap yanık araçlar yolda geziyor  LPG cilerin yapması gereken iş ama adam değil AFR yi, taktığı kitin yazılımını kullanmayı bilmiyor.

[Metin Akbal]

Valla ben olmazsa olmaz olduguni dusunmuyorum. Son donemde biri bir tas atti hesabi gibi geliyor. Ayar icin istenen ucretler afaki.

[Servet Aydın]

Lpg ile benzinin litre / kg hesabı doğru yapılsın yanma odasına girerken hiçbir şey olmaz motora. 

[Köksal Yılmaz]

Arıza ışığını yakan bu meret mi?

[Ercan Balbay]

On 5/4/2018 at 09:08, Köksal Yılmaz yazdı:

Arıza ışığını yakan bu meret mi?

 

Buda bir sebep ancak asıl closed loopda yanlış yapılan ayar arıza ışığına sebep olur. LTFT ve STFT değerlerini bozar.

On 5/3/2018 at 23:26, Metin Akbal yazdı:

Valla ben olmazsa olmaz olduguni dusunmuyorum. Son donemde biri bir tas atti hesabi gibi geliyor. Ayar icin istenen ucretler afaki.

 

LPG servisleri böylesine bilinçsiz oldukça bu ayara bu paraları vermek gerekecek  Bu birazda kitin kalitesi ve ayar yapan ustanın tecrübesine kalıyor. Piyasada gezen araçların yarıdan fazlası bozuk ayarla geziyor. Ama arıza lambası yanmadığı için ve zararlar uzun vadede çıktığı için pek farkına varılmıyor.

On 5/3/2018 at 23:35, Servet Aydın yazdı:

Lpg ile benzinin litre / kg hesabı doğru yapılsın yanma odasına girerken hiçbir şey olmaz motora. 

 

Kesinlikle zaten amaç doğru miktarda hava ve yakıtı karıştırmak. Örneğin BRC yazılımında yol ayarı menüsünde bu oranı 10 dakikalık kısa bir sürüşle birebir ayarlıyorsunuz. Ama daha düşük kaliteli kitlerin programlarında daha fazla emek harcamak gerekiyor.

[Mustafa Tüfekçi]

LPG beyni benzin haritası ni ne kadar simule ediyor. LPG enjektöru ne kadar hızlı ve enjektör olma karakterini ne kadar koruyabiliyor. Bunlar önemli. Misal Atiker ve benzeri sıralı eski sistemde bobinden bozma enjektör ne kadar enjektör gibi. Bobin ucunda manifolta takılı nozul ne kadar ihtiyaca Uygun vs vs. 

Kara düzen karbüratör lu sistemde oyleki mikser yüzünden benzinde performans düşüklüğü yaşıyorum misal. Mikser öyle ki hava emişi daraltıgi için LPG'de 160 170 hızlara çıkan motor benzinde 130 u geçince boğuluyor

[Tahir Ak]

özetleyeyeim lpg ecu su obd li değilse afr ayarı çok bir anlam ifade etmiyor. Değişkenlere göre ecu kendini adapte edemediği için hassasiyet bozuluyor. ama hiç yoktan iyidir

LPG beyni benzin haritası ni ne kadar simule ediyor. LPG enjektöru ne kadar hızlı ve enjektör olma karakterini ne kadar koruyabiliyor. Bunlar önemli. Misal Atiker ve benzeri sıralı eski sistemde bobinden bozma enjektör ne kadar enjektör gibi. Bobin ucunda manifolta takılı nozul ne kadar ihtiyaca Uygun vs vs. 
Kara düzen karbüratör lu sistemde oyleki mikser yüzünden benzinde performans düşüklüğü yaşıyorum misal. Mikser öyle ki hava emişi daraltıgi için LPG'de 160 170 hızlara çıkan motor benzinde 130 u geçince boğuluyor

bobin den bozma derken. Şu an atiker in khein enjektör hızına yakın çalışan enjektörü var. Bu kadar ön yargılı yaklaşmayın araştırın

[Mustafa Tüfekçi]

"Eski" sistem dediğimi göz ardı ettiniz diye düşünüyorum. Likit sisteme geçen markalari 10 sene sonradan taklit etmek yillar sonra, keşfedilmiş yenilikleri yeniden keşfetmiş olmak. yeni teknoloji araçlara halen geriden gelen teknoloji ile montaj yapip yapılan montajı da üstün kılmak. 

Direkt enjeksiyonlu araca atikerin obdli  "son sistem" siralisini takarken olan 10 sene önceki kafadan öteye gitmek değil. 2000 yıllarda hego sensörünu bile aktif etmeyi sorun olarak goren zihniyetteki ustaya şimdi montajın kralıni yapsa ne derim ki

Ben araştırmayi bıraktım. LPG'de en yüksek verimi karbratorlu araç alarak sağlıyorum.

Hem yeni moda trend karbüratörlu araca sıralı sistem bağlamak.

[Ercan Balbay]

Son dönemde atiker gerçekten atağa geçti. gold ve grand kitlerde kullandıklar enjektör iyi ve hızlı. Benim bir aracımda BRC var, BRC enjektörler son derece akliteli ve hızlı. Ancak enjektör kalitesine + yazılımın gücü önemli. BRC de 15 dakikada mükemmel bir ayar yapabiliyorsunuz.

 

Diğer aracımızda destro isminde bir kit var, neredeyse noname  Bobinden bozma enjektör var cangas marka. Bir türlü istediğim ayarı tutturamıyorum. Bobin tipi enjektörler yeni ensil araçlar için ömrünü tamamladı bana kalırsa. Valtek type 30 olarak da geçer, birçok yerli firma bunu kopyaladı, zamanında atikerde bunlardan üretti.

 

Enjektörde ölü zaman çok öenmli. BRC enjektörlerde 2,5 ms lere kadar sorunsuz çalışabilirlen valtek tipi eski enjektörlerde 4ms in altına inemiyorsunuz

 

Para varsa BRC yoksa atiker gold&grand yeni tip enjektörlerle

[Fatih Emre]

Aklımdaki soru şu: LPGdeki ideal afr 15,5 iken benzinin ideal afr oranı 14,7. Araçlarımız orijinal olarak benzin ecusüne sahip ve benzin ecusü içindeki değiştirilemeyen program yakıt karışım oranını sürekli 14,7ye göre ayarlıyor.

 

Sıkıntı şu benzinde en verimli yanma 14,7  ve ecu bu değeri referans alıyor  ve lambda sensörü ile sürekli 14,7 değerine ulaşmayaçalışırken LPG moduna geçince benzin ecusu yine 14,7ye göre enjektör püskürtme ayarlaması yapacak LPG ecusü de aynen benzin püskürtme değerlerine kopyalayacak. Yani LPGyi de 14,7 afr oranı püskürtülüp  yakılmaya çalışılacak. Halbuki LPGde ulaşılması gerekn değer 15,5 olmalı.

 

Bu demektir ki close loop modunda en iyi ayar yapılsa dahi gerçekte fiiliyatta tüm enjektörlü sıralı sistem lpgli araçlar zengin olarak çalışıyor ve çalışmaya da mahkum.

 

 

Yanılıyor muyum?

[Tahir Ak]

Hayır ltft stft yani yakıt trimlerine göre ayar yapılırsa araç yaktığı yakıtı bilerek ya da bilmeyerek optimum ayarı yapabiliyor.
Yani LPG sisteminizin obd li olması ve araç trimlerine göre düzeltmesi lazım.
Örnek 3000 devir 5ms yükte atıyorum benzin saniyede 9ml püskürtmeli.
LPG ye aldık araç bakıyor değerlere o2 1 o2 2 afr sensörü vs hesap ediyor diyor ki yav bu püskürtülen şey benim hafızamda 9ml ama bu farklı tepki gerçekleştiriyor biraz kısayım ya da açayım diyor.

Aklımdaki soru şu: LPGdeki ideal afr 15,5 iken benzinin ideal afr oranı 14,7. Araçlarımız orijinal olarak benzin ecusüne sahip ve benzin ecusü içindeki değiştirilemeyen program yakıt karışım oranını sürekli 14,7ye göre ayarlıyor.
 
Sıkıntı şu benzinde en verimli yanma 14,7  ve ecu bu değeri referans alıyor  ve lambda sensörü ile sürekli 14,7 değerine ulaşmayaçalışırken LPG moduna geçince benzin ecusu yine 14,7ye göre enjektör püskürtme ayarlaması yapacak LPG ecusü de aynen benzin püskürtme değerlerine kopyalayacak. Yani LPGyi de 14,7 afr oranı püskürtülüp  yakılmaya çalışılacak. Halbuki LPGde ulaşılması gerekn değer 15,5 olmalı.
 
Bu demektir ki close loop modunda en iyi ayar yapılsa dahi gerçekte fiiliyatta tüm enjektörlü sıralı sistem lpgli araçlar zengin olarak çalışıyor ve çalışmaya da mahkum.
 
 
Yanılıyor muyum?

[Servet Aydın]

@Fatih Emre, merhaba. Haklısın. Araç ecusu biraz sapıtıyor burada.

Sağlıklı yollardan biri o2 sensörü lpg ecusuna bağlanacak ve püskürtme zamanı lpg kontrolünde olacak, yada O2 sensörü lpg okuyan tipe çevrilecek. 

 

 

[Sezgin Yılmaz]

[mention=419]Fatih Emre[/mention], merhaba. Haklısın. Araç ecusu biraz sapıtıyor burada.
Sağlıklı yollardan biri o2 sensörü lpg ecusuna bağlanacak ve püskürtme zamanı lpg kontrolünde olacak, yada O2 sensörü lpg okuyan tipe çevrilecek. 
 
 

Abi bu afr ayarını yada düzgün lpg yol ayarını yapan yapabilecek Anadolu yakasında kimse var mı?

[Servet Aydın]

1 dakika önce, Sezgin Yılmaz yazdı:

2 saat önce, Servet Aydın yazdı:

[mention=419]Fatih Emre[/mention], merhaba. Haklısın. Araç ecusu biraz sapıtıyor burada.
Sağlıklı yollardan biri o2 sensörü lpg ecusuna bağlanacak ve püskürtme zamanı lpg kontrolünde olacak, yada O2 sensörü lpg okuyan tipe çevrilecek. 
 
 

Abi bu afr ayarını yada düzgün lpg yol ayarını yapan yapabilecek Anadolu yakasında kimse var mı?

Tuzla da var. 

Yarım gün kalır aracın 

[Fatih Emre]

AFR ayar sensörü  closed loop için gerekli değil zaten. Araçlarımızı %90 closed loop modda kullanıyoruz. Aracın kendi oksijen sensörü + OBD cihazı ve LPG ayar bilgisayarı ile kendiniz de yol ayarı yapabilirsiniz. 

 

Daha detaylı bilgi , tespit, yorumlar için linkteki özençlerotogaz isimli duayen ustanın yazdıklarını okuyabilirler.

 

https://forum.donanimhaber.com/lpg-sistemlerinde-afr-ayari-hk--130510703

[Çağlar Bayur]

Vesile ile (konuda bazı kavramlar  iç içe karışmış)

AFR ayarı yapılır ' diye bir şey değildir. ayar yoktur, afr yakıt hava karışım oranıdır.

ideal afr vardır. Her beyin içinde değişmeyen, fabrikasyon yazılımda o ideal karışıma ulaşmak için çalışır motor yönetim sistemi vardır.

Lpg işin içine girince, soınradan takılan yakıt sistemi için, beyindeki bazı değerler temel kabul edilip onun üstüne ayar yapılır.

İdeal lpg montaj veya ayarı için: beyindeki uzun dönem LTFT sıfırlanırsa ve tazesi oluşturulup sonra lpg ye gidilrtse iyi olur.

 

[Ercan Balbay]

On 5/25/2018 at 09:55, Fatih Emre yazdı:

Aklımdaki soru şu: LPGdeki ideal afr 15,5 iken benzinin ideal afr oranı 14,7. Araçlarımız orijinal olarak benzin ecusüne sahip ve benzin ecusü içindeki değiştirilemeyen program yakıt karışım oranını sürekli 14,7ye göre ayarlıyor.

 

Sıkıntı şu benzinde en verimli yanma 14,7  ve ecu bu değeri referans alıyor  ve lambda sensörü ile sürekli 14,7 değerine ulaşmayaçalışırken LPG moduna geçince benzin ecusu yine 14,7ye göre enjektör püskürtme ayarlaması yapacak LPG ecusü de aynen benzin püskürtme değerlerine kopyalayacak. Yani LPGyi de 14,7 afr oranı püskürtülüp  yakılmaya çalışılacak. Halbuki LPGde ulaşılması gerekn değer 15,5 olmalı.

 

Bu demektir ki close loop modunda en iyi ayar yapılsa dahi gerçekte fiiliyatta tüm enjektörlü sıralı sistem lpgli araçlar zengin olarak çalışıyor ve çalışmaya da mahkum.

 

 

Yanılıyor muyum?

 

Yanılıyorsunuz şöyleki 14,7 ye çok takılmayın, aslında ölçüm lambda üzerinden yapılıyor lambda = 1 en ideal yanmadır. Benzinde 1X14,7 cihaz 14,7 gösteriyor, lpg de 1X15,5 cihaz 15,5 gösteriyor. Lambda havadaki oksijen ölçümü sonucu çıkıyor. Yani her halukarda aslında ayarı adr değerine göre değilde lambda değerine göre yapıyoruz.

 

Diyelimki benzinde dip gazda lambda 0,80 lpg de de 0,80 e ayarlıyoruz. ancak eldeki cihaz lambda da gösterebiliyor afr de, afr için önceden programlanmış benzien gçre lambda değerini 14,7 ile çarpıp afr yi gösteriyor.

 

Buarada wideband sensör aldım, izmirde ihtiyacı olana yardımcı olurum

4 saat önce, Çağlar Bayur yazdı:

Vesile ile (konuda bazı kavramlar  iç içe karışmış)

AFR ayarı yapılır ' diye bir şey değildir. ayar yoktur, afr yakıt hava karışım oranıdır.

ideal afr vardır. Her beyin içinde değişmeyen, fabrikasyon yazılımda o ideal karışıma ulaşmak için çalışır motor yönetim sistemi vardır.

Lpg işin içine girince, soınradan takılan yakıt sistemi için, beyindeki bazı değerler temel kabul edilip onun üstüne ayar yapılır.

İdeal lpg montaj veya ayarı için: beyindeki uzun dönem LTFT sıfırlanırsa ve tazesi oluşturulup sonra lpg ye gidilrtse iyi olur.

 

 

 

Evet ltft sıfır olrusa ayar daha iyi olur ancak her araçta bununla karşılaşamyıyorsunuz ve ltft değerlerinin oturması zaman alıyor. Şöyle yapıyoruz LTFT+STFT değerine göre ayar yapıyoruz yani toplam trim değeri.

 

LTFT 10 olan bir araçta stft 5 gösteriyorsa o bölgede %15 fakirlik var diyip haritada %15 lik kısma yapıyoruz.

 

Ama ideali bir süre benzinde kullanıp LTFT yi sıfırlamak.bazı araçlarda ltft çok hızlı değişebiliyor yani kısa bir kullanım sonrası dahi torabiliyor. OBD den okumak işi kolaylaştırıyor.

 

OBD cihazı olmadan da benzin enjeksiyon sürelerini dikkate alarak da ayar yapılabilir tabi bunu yapacak LPG ci bulmak zor

7 saat önce, Fatih Emre yazdı:

AFR ayar sensörü  closed loop için gerekli değil zaten. Araçlarımızı %90 closed loop modda kullanıyoruz. Aracın kendi oksijen sensörü + OBD cihazı ve LPG ayar bilgisayarı ile kendiniz de yol ayarı yapabilirsiniz. 

 

Daha detaylı bilgi , tespit, yorumlar için linkteki özençlerotogaz isimli duayen ustanın yazdıklarını okuyabilirler.

 

https://forum.donanimhaber.com/lpg-sistemlerinde-afr-ayari-hk--130510703

 

 

Kendisine çok katılmıyorum herzaman söylediği gibi olmuyor. Kendisi genelde BRC taktığı için BRC nin yazılımı çok başarılı ve AFR ihtiyacı minimum oluyor(rölanti + yol ayarı ile )

 

Open loop bölgesi bariz gözüküyor zaten dip gaz yaptığınızda gerek aeb ecu larda gerek diğer italyan ecularda dip gaz yapınca open loop bölgesini closed loop dan ayırabiliyorsunuz

 

Buarada Mehmet beyi severim, teknik konularda sohbetimiz vardır