Elektrikli Araba ve Fosil Yakıtlı Araba Arasındaki Farklar

[Çağlar Bayur]

ibrahim Tiryaki yazdı:

Petrol lobisi mi

petrol tek başına işe yarasa idi şu an hepmiz venezuellaya gitmeye çalışırdık.. Tek başına işe yaramaz bir sıvıdır ancak vesile konusu olarak iyi iş yapıyor.

Tüm enerjimizi bir şekilde (araba/mangal /çay demleme) gündüz güneş enerjisini depolayabilerek sağlasa idik, tarihin akışı değişirdi.

[Koray Demir]

Soru : Türkiye’de kullanılan elektrikli araçlar çevreci midir? Elektrik enerjisi üretim kaynaklarına ilişkin resmi veriler çerçevesinde değerlendiriniz. 

[Ahmet İhsan Akşen]

%55 yenilenebilir enerji kaynakları ile üretiliyor elektrik Türkiye'de.

Verim de yüksek olduğu için her türlü yakıttan çevrecidir elektrik.

[Koray Demir]

Hangi zaviyeden ve nasıl baktığımıza göre değişir. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının resmi verilerine göre, Türkiye'de elektrik üretiminde ortalama CO2 çıktısı 442 gr /kWh (Türkiye genelinde 1 MWh (birim) brüt elektrik üretimi başına ortalama 0,442 ton CO2-eşd. sera gazı emisyonu salınmaktadır.)

Bugün bir elektrikli araç ortalama 15.5 kWh/100 km civarında elektrik enerjisi tüketiyor. Batarya enerjisinin %88 i tekerlere iletildigine göre, 17.6 kWh bataryada enerji tüketimi var.

Şebekeden bataryaya enerji taşınım ve sarj istasyonu kayıpları mevcut ama haliyle verim yüksek.
 

Bilfarz efficiency girdisini %90 olarak baz alalım.
(Ki fazla bile aldık çünkü elektrikli motor verimliliği = 80% civarında, enerji hatları ve dağıtımındaki kayıp oranı 8%, elektrikli araç batarya şarj kaybı %20 civarındadır) Somut olarak 19.57 kWh / 100 km şebeke tüketimi eder. Bu 19.57 kWh/100 km tüketiminin CO2 çıktısı karşılığı ise 86.50 gr/ km. (İlk jenerasyon Toyota CH-R hibritin egzoz emisyonu da yalnızca 86 gr/km'dir.)

Başlıca sebebi, yine Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının sayfasından:

2024 yılında Türkiye'de elektrik enerjisi

kaynaklari yüzdeleri :

%34.7 kömür

%21.1 hidrolik enerji

%18.9 doğalgaz

%10.4 rüzgar

%8.7 güneş

%6.2 jeotermal ve digerleri

Güncel bir doğalgaz santralinin elektrik üretim emisyonu 330 gr CO2/kWh. Yani tüm elektrik doğalgazdan sağlansa, şu ankine göre daha temiz olur. ABD ve Almanya için bile böyle...

Hidrojen falan öyle toplara girmeye hiç gerek yok. Çünkü hidrojeni zaten metandan ayrıştırıyoruz. Hadi diyelim yenilenebilir kaynaklardan da faydalandık. Hala üretim emisyonu 486 gr CO2 / kWh. Bakın bu gazın üretimi. Daha motora girmedi. Bir de orada verim kaybı olunca, lpgli motor bile bariz daha düşük CO2 çıktısı veriyor. Riski de çabası.

Ancak gel gelelim bu kısıtlı örneklem dışında EV’lerin bütüncül yaşam döngüsü ve çevresel avantajları; bu mitin sadece yanlış olduğunu değil, aynı zamanda uluslararası perspektiften detaylı şekilde ele alındığında pek tabi çürütülmesini mümkün kılıyor. Şöyle ki;

Batarya üretimi nedeniyle EV’lerin çevreye zarar verdiği düşüncesi popüler hale gelmiş olsa da, verilere daha yakından baktığınızda farklı bir hikaye ortaya çıkıyor. Elektrikli araçların tam yaşam döngüsünü analiz etmek, zamanla emisyonlar ve verimlilik açısından geleneksel benzinle çalışan arabalardan daha iyi performans gösterdiklerini ortaya koyuyor. Batarya teknolojisindeki gelişmeler, geri dönüşüm çabaları ve giderek daha fazla yenilenebilir enerjiye yönelen enerji ağı sayesinde EV’ler, önceden düşünüldüğünden daha küçük bir çevresel ayak izine sahipler.

 

1- Yaşam Döngüsü Emisyon Kıyaslaması:
EV ve ICE (geleneksel içten yanmalı motorlar) araçlarının tüm yaşam döngüsü emisyonlarını karşılaştıran çalışmalar, çevresel etki açısından daha doğru bir resim sunar. Bu analizler, üretim, operasyon ve yaşam sonu emisyonlarını dikkate alarak, EV’lerin tüm yaşam döngüleri boyunca çok daha düşük emisyonlara sahip olduklarını ortaya koyuyor.

Örnek: Uluslararası Temiz Ulaşım Konseyi (ICCT) tarafından 2020’de yapılan bir analiz, Avrupa’da orta boy bir EV’nin ömrü boyunca benzer bir benzinli araca kıyasla %66-69 daha az sera gazı emisyonu ürettiğini gösterdi. Yenilenebilir kaynaklara daha az bağımlı olan ABD’de bile EV’ler, ICE araçlarına kıyasla %60-70’lik bir emisyon azaltımı sağlıyor.

 

2- Batarya Üretimi ve Geri Dönüşümdeki İlerlemeler:
Son birkaç yıl içinde batarya üretimindeki teknolojik gelişmeler, madencilik ve üretimle ilişkili çevresel etkiyi azalttı. Batarya geri dönüşüm programları ve ağ enerji depolama gibi EV bataryalarının ikinci yaşam uygulamaları, etkiyi daha da minimalize etti.

Örnek: Tesla’nın Gigafactory’leri, yeni ham maddelere olan ihtiyacı azaltarak, batarya malzemelerinin %92’sine kadarını geri dönüştürmeyi hedefliyor. Benzer şekilde, eski bir Tesla yöneticisi tarafından kurulan bir batarya geri dönüşüm şirketi olan Redwood Materials, taze madencilik talebini azaltarak kobalt, nikel ve lityumun %95’ine kadarını geri kazanıyor.

 

3- EV’lerin Yüksek Enerji Verimliliği:
EV’ler doğal olarak ICE araçlara kıyasla daha enerji verimlidir. Geleneksel bir benzinli araçta yakıt enerjisinin yalnızca %20-30’u aracı ilerletmek için kullanılır, geri kalanı ise ısı olarak kaybolur. Buna karşılık, EV’ler şebeke enerjisinin %60-70’ini harekete dönüştürerek, onları çok daha verimli hale getirir.

Örnek: Bilinçli Bilim İnsanları Birliği tarafından yapılan çalışmalar, %30 kömürle çalışan bir ABD şebekesinde bile, EV’nin kilometre başına emisyonlarının ortalama bir benzinli aracınkilerin yarısı olduğunu gösteriyor. Bu verimlilik farkı, şebeke enerji kaynakları temizlendikçe büyüyor.

4- Yenilenebilir Enerji Entegrasyonu:
Elektrik şebekesi güneş ve rüzgar gibi daha fazla yenilenebilir enerji kaynağını içerdiğinden, EV’lerin şarj edilmesiyle ilişkili emisyonlar azalmaya devam ediyor. Norveç gibi ileri yenilenebilir enerji şebekelerine sahip ülkeler, EV’ler için yaşam döngüsü emisyonlarında daha da önemli düşüşler elde ediyorlar.

Örnek: Norveç’in şebekesi %98’den fazlası yenilenebilir enerji ile çalışıyor ve Norveç EV’leri, ICE araçlarına kıyasla yaşam döngüsü emisyonlarını %90’dan fazla azaltıyor. AB’de, elektriğin %40’ı yenilenebilir enerji kaynaklarından sağlandığı için, EV emisyonları ABD’den çok daha düşük, bu da daha fazla bölge yenilenebilir enerjiye yöneldikçe daha fazla azalma potansiyelini vurguluyor.

 

Sonuç: Tamamen Renewable enerji teknolojilerine geçmek zaruri hale gelmeli bence. 

[Mehmet Göktürk]

Manipüle ediyorsun koray. İlk parsgraftaki aksiyom gerçeği örterek yazılmış

Artı: benzin senin depoya girene kadar ne kadar karbona maloluyor

Bu önemli https://www.sierraclub.org/sierra/ask-mr-green/hey-mr-green-how-much-co2-generated-producing-and-transporting-gallon-gas?amp

[Mehmet Göktürk]

100 km de 3900 gr karbon salıyorsun benzini depoya koyana kadar o chr ile.. 6 litre yaktığını varsaydım. Buna o z86 yı eklersen 3986 😀

[Mehmet Ozyurek]

 

 

Elektrikli Çevreci tabi ya. 

Kapalı bir alanda trafik tıkanınca anlıyot insan. 

 

[Koray Demir]

Benim tezim daha fazla yenilenebilir enerji kaynağı kullanımını önceleme maksatlı. Elbette bir örneklem ve kıyas oluşturmaya çalışacağım. Bir bakalım reelde elektriğin handikapını oluşturabilir miyiz onu zorluyoruz. Bu konuda Türkiyeyi diğer ülkelerde kıyaslamaya çalışır mısınız?

İçten yanmalı verimsiz ICE’ler ölsün zaten yıllarca kullandık. Euro emisyon standartları bile çözüm olamadı. Hedef sıfır karbon ayak izi olmalı. 

[Servet Aydın]

İş sadece safi yürür halde emisyon ise en iyi tesla 2.0 benzinli ile aynı salınıma sahipmiş. Üretimden geri dönüşüme kadar. Ancak içten yanmalı bir aracın blok imalatı kendi başına pilli araba yapıcak salınım yapıyor dandun pres yaparken

Finalde pilli araba daha çevreci. 

Mehmet Ozyurek yazdı:

 

 

Elektrikli Çevreci tabi ya. 

Kapalı bir alanda trafik tıkanınca anlıyot insan. 

 

Öyşe diyon da, şarj olurken harcanan enerjinin salımı kapalı otoparkta milleti boğar. Güneş ve rüzgar işi çözümü ilerlemeli 

[H.Cenk Bayrakçı]

Yeşil enerji diye bir şey var yani ürettiğiniz elektriğin tamamen güneş panelinden ya da tamamen hidroelektrik/rüzgar  santralden hiç bir karbon emisyonu salgılamadan üretilebilirliğini sağlayabilmek demek.

 

ancak enerji üretiminde kullanılan sistem bileşenlerinin herbirinin de yeşil enerji ile üretilmesi gerekiyor sıfır karbon salınımı olabilmesi için. Ancak hiçbir makina teknolojisi ürün, örneğin çelik ya da plastik malzemeler sıfır karbon salınımıyla üretilemez mevcut şartlarda. Dolayısıyla en çevreci Fotovoltaik panelin bile üretiminde kullanılan kimyasallar için petrol yakıtların kullanıldığı ya da çevrenin kirletildiği biliniyor. Ancak tabii bunların geri dönüşüm ve amortisman süreleri dikkate alındığında ne kadar az karbon salgılanarak enerji üretilirse o kadar iyi. Karbon ayak izi denilen, bir malzemenin ya da sistemin sıfırdan üretiminden kullanımına dek tüm karbon salınımlarını hesaplayabilen bir yazılım ile çevrecilik ölçütü anlaşılabiliyor.

Bu arada benim konuya rastgele mi yazıldı? Yoksa ilk dikkat çeken elektrikli konusu olduğu için mi?

[Mehmet Göktürk]

Koray Demir yazdı:

Benim tezim daha fazla yenilenebilir enerji kaynağı kullanımını önceleme maksatlı. Elbette bir örneklem ve kıyas oluşturmaya çalışacağım. Bir bakalım reelde elektriğin handikapını oluşturabilir miyiz onu zorluyoruz. Bu konuda Türkiyeyi diğer ülkelerde kıyaslamaya çalışır mısınız?

İçten yanmalı verimsiz ICE’ler ölsün zaten yıllarca kullandık. Euro emisyon standartları bile çözüm olamadı. Hedef sıfır karbon ayak izi olmalı. 

Koray niyetin çok güzel ama çıkış noktan yanlış:

1- Elektriği üretmek için gereken CO2 yi söylüyorsun ama petrolü söylemiyorsun  100km de 3.9 KİLO.......!!! Demin 86 ekle demiştim orda hatam var. 3900/100 = 39 gram ekleyeceksin.  Yani petrolde araba sıfır emisyon bile olsa o benzin depoya girdi diye 39gr/km emisyonun var.

2- EPDK nın verdiği rakam fosil yakıt ile üretilen elektrik için harcanan karbon yanlış görmüyorsam.

 

Servet Aydın yazdı:

İş sadece safi yürür halde emisyon ise en iyi tesla 2.0 benzinli ile aynı salınıma sahipmiş. Üretimden geri dönüşüme kadar. Ancak içten yanmalı bir aracın blok imalatı kendi başına pilli araba yapıcak salınım yapıyor dandun pres yaparken

Finalde pilli araba daha çevreci. 

Öyşe diyon da, şarj olurken harcanan enerjinin salımı kapalı otoparkta milleti boğar. Güneş ve rüzgar işi çözümü ilerlemeli 

kömürle üretilende 45gr/km   petrol depoya girene kadar az evvel attığım linkte yazıyor 39 gr/km ortalama. 

[Servet Aydın]

39+110gr taşıtın saldığı da ilave edilmeli yarış yapılacak ise. Hepsini geçtim ses kirliliği yok o bile başlı başına başarı

[Koray Demir]

H.Cenk Bayrakçı yazdı:

 

Bu arada benim konuya rastgele mi yazıldı? Yoksa ilk dikkat çeken elektrikli konusu olduğu için mi?

Ya hocam hakkınızı helal edin elektrikli araçlarla ilgili paylaşımların yapıldığı bir konu vardı sanırım onu bulamadım tam da ikinci sebepten ötürü buraya yazdım. Forumda arama yap özelliğini de kapatmışlar böyle yasakçı rejim istemiyoruz 😊 Böylece konuyu güncel tutmuş olduk biraz.

[H.Cenk Bayrakçı]

Koray Demir yazdı:

Ya hocam hakkınızı helal edin elektrikli araçlarla ilgili paylaşımların yapıldığı bir konu vardı sanırım onu bulamadım tam da ikinci sebepten ötürü buraya yazdım. Forumda arama yap özelliğini de kapatmışlar böyle yasakçı rejim istemiyoruz 😊 Böylece konuyu güncel tutmuş olduk biraz.

Problem yok. 

[Mehmet Ozyurek]

Koray Demir yazdı:

Ya hocam hakkınızı helal edin elektrikli araçlarla ilgili paylaşımların yapıldığı bir konu vardı sanırım onu bulamadım tam da ikinci sebepten ötürü buraya yazdım. Forumda arama yap özelliğini de kapatmışlar böyle yasakçı rejim istemiyoruz 😊 Böylece konuyu güncel tutmuş olduk biraz.

 

Google aramamız var. onu kullansana ya

Forum aramasını bir zorunluluktan dolayı kapattık, birisi bize oradan saldırıyor, filtreleyemedik. 

 

Koray Demir yazdı:

Böylece konuyu güncel tutmuş olduk biraz.

 

Eski bir konuya bağladım bu mesajları 

[Mehmet Göktürk]

Mehmet Ozyurek yazdı:

 

Google aramamız var. onu kullansana ya

Forum aramasını bir zorunluluktan dolayı kapattık, birisi bize oradan saldırıyor, filtreleyemedik. 

 

Mehmet oraya bi link koyamaz mıyız google a yönlendiren?

[Mehmet Ozyurek]

Mehmet Göktürk yazdı:

Mehmet oraya bi link koyamaz mıyız google a yönlendiren?

 

Forum araması yerine google aramasını koyabilir miyiz bakalım bi. 

Mehmet Göktürk yazdı:

Mehmet oraya bi link koyamaz mıyız google a yönlendiren?

 

Pc'den girince geniş ekranda sorun yok.. 

Ama telefondan girip ekran daralınca ancak menü içinde bulunabiliyor google arama 

 

[Mehmet Göktürk]

Yok ama öbürünü deneyip hata alınca herkes diğerine gitmeyi bilemez. Ayrıca sitede böyle hata almak olumlu değil. 

[Koray Demir]

Mehmet Göktürk yazdı:

Koray niyetin çok güzel ama çıkış noktan yanlış:

1- Elektriği üretmek için gereken CO2 yi söylüyorsun ama petrolü söylemiyorsun  100km de 3.9 KİLO.......!!! Demin 86 ekle demiştim orda hatam var. 3900/100 = 39 gram ekleyeceksin.  Yani petrolde araba sıfır emisyon bile olsa o benzin depoya girdi diye 39gr/km emisyonun var.

 

Varyasyonlar uzar gider hocam. Sonuçta bataryayı bile taşırken petrole ihtiyaç duyuyoruz. Lityum madenciliği, kobalt, nikel, manganez ve kadminyum gibi elementlerin girdi/çıktıları temizlenmesi aşamaları pek masum görünmüyor. Esasen şu sorulara cevap arıyoruz:

 

1) Elektrikli bir araç kullanıyor olsanız da halen kömür ve petrole dayalı olarak, herkes gibi fosil yakıt kullanmış oluyorsunuz. Ama buna ek olarak bir de aracınızın batarya imalat salınımlarını ilave ettiniz ki bu da sizi sera gaz salınımları açısından sıradan bir Ford F-150 sürücüsünden daha kötü yapmakta mıdır?

 

2) Elektrik araçların batarya üretimi, içten yanmalı bir araca kıyasla sera gazlarına daha çok sebep olmakta mıdır?

 

Elektrikli araçlar her ne kadar kullanım esnasında çok az miktarda çevresel zarar oluştursa da üretim tarafında işler o kadar da temiz değil. Özellikle de batarya imalatının enerji yoğun olması nedeniyle çevresel faydaları uzun süre tartışmalı olarak görülüyordu. Ancak yeni yapılan bir araştırma, üretimdeki zarara rağmen elektrikli araçların sadece üç yıl içinde toplam emisyon açısından benzinli araçları geride bıraktığını ortaya koydu.

 

2 yılın ardından pozitife geçiliyor

 

Araştırma, aynı zamanda benzinli araçların ömürleri boyunca en az iki kat daha fazla çevresel zarar verdiğini ve elektrik üretiminde temiz enerji kaynaklarının yaygınlaşmasıyla elektrikli araçların avantajlarının önümüzdeki yıllarda daha da artacağını vurguluyor.
 

Öte yandan yeni çalışma, batarya üretimi ve madenciliği nedeniyle elektrikli araçların başlangıçta daha yüksek karbon ayak izine sahip olduğunu kabul ediyor. Ancak araştırmacılar üçüncü yıldan itibaren CO2 emisyonlarında belirgin bir düşüş yaşandığını ve aracın ömrü boyunca toplam karbon ayak izinin çok daha düşük olduğunu belirtiyor.

 

 

Yapılan analizlere göre elektrikli araçlar ilk iki yılda benzinli araçlara göre yüzde 30 daha fazla karbon dioksit salıyor. Bu fark, özellikle lityum madenciliği ve batarya üretiminin enerji yoğun süreçlerinden kaynaklanıyor.

 

ABD’de ortalama bir binek aracın ömrü 18 yıl olarak kabul edilirken, fosil yakıtlı içten yanmalı motorlu araçların (ICE) her birinin ömrü boyunca yaklaşık 100 ton CO2 saldığı, batarya elektrikli araçların (BEV) ise 53 ton CO2 ile ICE’lerin yarısı kadar emisyon ürettiği tespit edildi. Hibrit araçlar ise 84 ton CO2 ile BEV’lere kıyasla yaklaşık 1,6 kat daha fazla emisyon salıyor.

 

Kaynak:

https://www.usnews.com/news/technology/articles/2025-10-29/study-finds-evs-quickly-overcome-their-energy-intensive-build-to-be-cleaner-than-gas-cars

https://journals.plos.org/climate/article?id=10.1371/journal.pclm.0000714

[Mehmet Göktürk]

Arabanın imalatına gireceksen tam gir. İtiraz edip bırakma yani

[Koray Demir]

Mehmet Ozyurek yazdı:

 

 

 

Eski bir konuya bağladım bu mesajları 

O zaman araca özgü bir torpil geçelim. 😊 Resimde gördüğümüz e-C4 X, 2008, Corsa E gibi araçların içinde olduğu Stellantis'in eCMP platformlu 50 ve 54 kWh bataryalı araçlarının batarya dizilimi.

 

Bu platformda geleneksel bir düz dikdörtgen batarya bulunmuyor. Stellantis mühendislerinin içten yanmalı parçaların çıkarılması ile kalan boşluklar ve koltuk altları gibi kullanılmayan alanların kapatılması ile elde edilen ek alanlara bataryayı yedirmesi sonucunda böyle bir dizilim ortaya çıkmış. Bu sayede alttan sarkmayan ve alt darbelerden etkilenmeyen bir bataryaya imza atılmış. (EV3 ve Byd nin doğuştan elektrikli bazı modellerinde ise batarya bildiğimiz alttan bariz şekilde sarkıyor. Özellikle Musso Ev gibi pick up tarzı araçlar için altta boyuna batarya dizilimi çok tehlikeli bence)

 

Sağdan sola doğru bagajdan arka koltukların altına, oradan şaft tüneline, ön koltukların altına ve orta konsolun içine yerleştirilen batarya hücrelerini görebilirsiniz.

Avrupa Stellantis’in kendi üretimi olan NMC tip batarya:

[Mehmet Göktürk]

Bu usnews republican olmasıyla ünlüdür

[Mehmet Ozyurek]

Koray Demir yazdı:

O zaman araca özgü bir torpil geçelim. 😊 Resimde gördüğümüz e-C4 X, 2008, Corsa E gibi araçların içinde olduğu Stellantis'in eCMP platformlu 50 ve 54 kWh bataryalı araçlarının batarya dizilimi.

 

Bu platformda geleneksel bir düz dikdörtgen batarya bulunmuyor. Stellantis mühendislerinin içten yanmalı parçaların çıkarılması ile kalan boşluklar ve koltuk altları gibi kullanılmayan alanların kapatılması ile elde edilen ek alanlara bataryayı yedirmesi sonucunda böyle bir dizilim ortaya çıkmış. Bu sayede alttan sarkmayan ve alt darbelerden etkilenmeyen bir bataryaya imza atılmış. (EV3 ve Byd nin doğuştan elektrikli bazı modellerinde ise batarya bildiğimiz alttan bariz şekilde sarkıyor. Özellikle Musso Ev gibi pick up tarzı araçlar için altta boyuna batarya dizilimi çok tehlikeli bence)

 

Sağdan sola doğru bagajdan arka koltukların altına, oradan şaft tüneline, ön koltukların altına ve orta konsolun içine yerleştirilen batarya hücrelerini görebilirsiniz.

Avrupa Stellantis’in kendi üretimi olan NMC tip batarya:

 

Evet araştırmamıştım ama böyle olduğunu düşünüyordum.. Çünkü platform tamamen aynı. 

Güzel bilgi. 

Belki olumsuzluk olarak araç ağırlık dengesi biraz saçmalamış olabilir.