Elektrik motorlu araçlara ufak bir bakış

[Çağlar Bayur]

Eylül 2009 İstanbul / Toparlayabildiğim kadarı ile şahsi görüşlerimdir, herhangi bir test kuruluşuna ait değildir, telif hakkı da yoktur

Fosil yakıtlı araçlar çevreyi acaip kirletiyor diyerek, elektrik motorunu araca adapte ediyorlar, şu tarih itibarı ile de satışta olan marka-model var. Öncelikle şu anda satışta olan-olacak markalara bakalım:

Honda Hybrid satışta, Türkiye de 52.000 TL istenen bu aracın aynısına, Fakir Amerikalı 23.800USD yani 35.700 TL ye biniyor. Çalışma prensibi: 1.4 benzinli motor ile şanzıman arasında elektrikli motor mevcut.Güç takviyesi anlatımı ile çalışıyor, yani benzinli motor hep çalışıyor, elektrikli takviye ediyor. Çok karışık prosedürü ile düşük hızlarda sadece elektrik motoru çalışıyor ama, İstanbul trafiğinde bu prosedür ile kullanırsanız, bol laf yersiniz.

Toyota Prius satışta, TR de satılmayan bu araca, Amerikalı 22.000USD yani 33.000TL gibi rakam ile kavuşurken, TR deki tüketici bu fiyata ancak 1.4D motorlu Yaris alabiliyor. 1.6 benzinli motor ve elektrikli motor ayrı olarak şanzımana güç aktarıyor. Frenlerken şarj ediliyor, sabit süratte benzinli motor şarj ediyor, duruken motor stop ediyor gibi bir prensibi var. Amerikada 1.8 benzinli motor seçeneği de mevcut.

Chevrolet Volt satılacak, Fiyatı belirsiz bu aracın vaat ettiği reklam sloganı: 1 lt benzin ile 100 km. Amerikada mpg(galon başına mil) olarak hesaplandığı için fiyakalı bir 230 rakamı broşürleri süslüyor. 230mpg. Çalışma prensibi: 1.4 benzinli motor jeneratör olarak bekliyor, akü boşalınca çalışıp akülere akım yolluyor, yani devamlı elektrik motoru tahrikli. Ayrıca park edince, evdeki prizden de şarj edilecek. 1lt/100km menzili nasıl sağlıyor: Aküler 65 km dayanıyor, benzinli motor çalışınca da 1litre ile 22 km gibi bir menzili var. Yani aküler boşalınca 4.5lt/100km gibi bir tüketim söz konusu, bunlar tabiki fabrika verileri.

Fabrika verilerine ulaşma güçlğünü bir kenara bile bıraksak.

1. Arabaların şarj edileceği prizlere gelen elektrik, %30-40 kayıp ile gelmektedir, TR de ayrıca %25 i buhar olmaktadır. Yani %55-35 inden yarlandığımız bu akım ne üretilmektedir? = Kömür-Doğal kaynaklar (su-rüzgar)-Atom enerijisi.

Geride kül ve urannyum vb. atık bırakacak bu kaynak varken, elektrikli arabaya binerek çevreciyim diye geçinenlere acırım

2. Ekstra ağırlık getiren elektrik motor-akü ilavesi ile araçların daha fazla tüketmesi kaçınılmazdır

3. Yakıt motoru yanına, elektrikli motor ve parçaları koyarak, arıza yapacak parçayı artırmak kime yarayacaktır?

4. 2sınıf Mak. Müh öğrencisine, bir jeneratör yapacağım ama benzinli motordan olacak derseniz, cevabı şeklinde dalga mı geçiyorsun olacaktır (taşınabilir ufak tipler hariç)

Benzinli motorun tork ve güç eğrisi, jeneratör olma özelliğine terstir. Bu kadar firma yapmış da bilmiyor mu denemez ama benim görüşüm bu.

Zaman hızla geçer, içimizden, bu gün okuyanlardan birimiz, 5-15 yıl içinde, kendimizi bu arabalardan birinin içinde bulacağız.

Not: 1930 lardan beri herşey acaip gelişti, 3G ile havuzda yüzerken bile görüşme yapıyoruz ama, elektirk depolayan akü teknolojisi hiç mi hiç gelişemedi-ucuzlamadı. Bunu da ayrıca düşünmek gerekiyor. Doğal enerji, sınırsızca depolanabilse, Dünya haritası nasıl olurdu diyerek...

Toyota nın internet sitesinde, 1997-2007 yılları arasında satılmış Prius modelleri sayesinde 1.426.176 ton daha az CO2 salınımı sağlandığı yazılmış. Rakamlar ve istatistikleri okumayı bilmek-öğrenmek zor iştir. Bu kadar salınım miktarı, 118.000 Alman Vatandaşının, 1 yılda sosyal yaşamında, salınıma sebebiyet verdiği bir miktardır, yani komik bir değerdir. 1.4milyonton CO2 dendiğinde, milyonu görünce ürkmemek gerekir.

[Ali Gürsoy]

teşekkürler çağlar abi , bilgiler için.

[Serkan Toker]

Elektriğe Ötv gelmesinde, ben razıyım. Çağlar abi, atladığın bir nokta var galiba. Fren durumunda ortaya çıkan kinetik enerjide akülerin şarjı için kullanılıyor. Mesela Bolu dağını iniyorsun frenle, Hereke'ye kadar beleş..Nasıl ama...

[Lokman Ceritlioğlu]

Teşekkürler güzel bilgiler için.

[Mehmet Göktürk]

Amerika'da taş gibi vergi alınıyor. O yüzden ÖTV yok. Konut vergisi mesela %4 !!!! yıllık.

Onun dışında Honda accord mesela o da 25 bin dolar.

Enerji problemi evet asıl problemdir. Bunun da şu anda tek çıkış yolu ya nükleer ya da yeni teknoloji güneş panelleridir.

Ekstra ağırlık diyorsunuz, bu aküler kurşun akü değil çok hafif. Ayrıca zaten rejeneratif fren kullanıyorlar. yani fren yaparken kayıp yok.

Arıza parça sayısı ile ilişkili ama elektrik motorları pek arıza yapmaz. sabit mıknatıs fırçasız motor yıllarca çalışabilir.

Benzinli jeneratör yapılır niye yapılmasın? Uygun sargı kullanılırsa ona göre tork ister devir ister.

Honda ve prius u kullanım teknikleri hiç sounlu değil. Ben prius kullandım deneme sürüşü. Ama yeni gelecek olanlar değil. klasik olanlar. geçen aylarda kullandım. Araç çok kaliteli malzeme ile yapılmış. Tam bir muzik seti gibi. 1.5 motor var. Ani hızlanabiliyorsun sorun yok. o anda elektrik + benzin kullanıyor, benzine fazla yüklenmediği için az yakıyor. frene basınca da çok aşırı basmazsan elektrik jeneratör fonksiyonu ile pili geri dolduruyor. Bu olaylaır ekranda gösteriyor.

Yen prius 50 bin altı satsa birçok kişi alır. Ben bile düşünürüm. Bir de RAV4 hibrid gelecekmiş. Bu durumda motor hacmi 2.0 olmayacağından baya bir fiyat aşağı inebilir. Daha doğrusu aynı kalır ama dizel gibi yakar. Prius yeni nesilin 2010 yılında evde şarj edilen versiyonu da çıkıyor. yani çıktı da üretilmeye başlanacak.

14 tane 90 AH akü ile steyşınm reno torosu elektriğe çevirdik. motor bölümüne ve arkadaki gizli hazneye koyduk aküleri. arabanın hiçbir yerinde yer kaybı olmadı. Sadece 300 kilo fazladan ağırlık oldu. Süspansiyona ilave yaptık o da halloldu. Kampüste bindik bindik sonra motoru başka araca taktık. Şimdi hibrit projesinde motor. Aküler ise çalındı reno yatıyor. isteyene verebiliriz. kaydı kuydu yok.

merak edenler şurda resimleri var: http://www.bilmuh.gyte.edu.tr/~gokturk/hybrid/photo/

bu da gençlik fotom. amma yaşlanmışım:

3 Eylül 2009 tarihinde Mehmet G tarafından düzenlendi

[Çağlar Bayur]

Toyota nın internet sitesinde, 1997-2007 yılları arasında satılmış Prius modelleri sayesinde 1.426.176 ton daha az CO2 salınımı sağlandığı yazılmış. Rakamlar ve istatistikleri okumayı bilmek-öğrenmek zor iştir. Bu kadar salınım miktarı, 118.000 Alman Vatandaşının, 1 yılda sosyal yaşamında, salınıma sebebiyet verdiği bir miktardır, yani komik bir değerdir. 1.4milyonton CO2 dendiğinde, milyonu görünce ürkmemek gerekir.

[Evren Erakçora]

Çağlar Bey, içten yanmalı motorların çok verimsiz olduğunu biliyoruz. Dizel motorlar benzinlilerden daha verimli olsalar da onlar da epey verimsiz. Yaklaşık 100 yıldır aynı mantıkla çalışan motorların artık değişim zamanı bence geldi, bir şekilde elektrikli, güneş enerjili, hidrojenli veya bugün öngöremediğimiz bir teknolojiye kısa zamanda geçeceğimizi dşünüyorum.

[Çağlar Bayur]

SW güzel proje imiş. Tabii şu ölçüm çok değerli olurdu. Tam şarj ile kaç km menzile ulaşacak, sonradan şarj etmek için ne kadar elektrik sarf edilecek, sarf edilen elektriğin kaynağı ve çevreyi kirletme oranı ne olacak gibi? Atom enerjisinden çıkma variller , hangi nehir kanalı ile hangi denize düştü (kazara) gibi? Çernobil den sonra çaylar daha lezzetli oldu gibi.

[Ali Cihangiroğlu]

Direk geçseler şu elektiriğe sotun biticek bas git, tek şarj 400 km rahat giden arabalar var, 0-100 4.5 sn , 45 dakka da şarj oluyor üstelik, tabi bu durumda petrole dayalı sanayi çöker araba firmaları nanay olur en önemlisi abd batar, o yüzden yavaş yavaş yedire yedire yapacaklar bunu, yoksa arabalar çoktaaan hazır.

[Çağlar Bayur]

Benzinli motorun ana derdi, sıkıştırma oranının düşüklüğü, verim formülünde önemli bir yere sahip. Diesellerin sıkıştırma oranı yüksek olduğundna verimleri yüksek(ti). Ancak vuruntu önleme teknikleri sayesinde ve yakıt sistemleri, yeni nesil benzinlilerde verim yükseliyor, VW nin 1.4 hacimli 170-200 PS leri satılmakta olan, Ford un 1.0 80 kusur ps lik gelecek motorları gibi.

[Mehmet Göktürk]

SW güzel proje imiş. Tabii şu ölçüm çok değerli olurdu. Tam şarj ile kaç km menzile ulaşacak, sonradan şarj etmek için ne kadar elektrik sarf edilecek, sarf edilen elektriğin kaynağı ve çevreyi kirletme oranı ne olacak gibi? Atom enerjisinden çıkma variller , hangi nehir kanalı ile hangi denize düştü (kazara) gibi? Çernobil den sonra çaylar daha lezzetli oldu gibi.

Bütün gün kampüste dolaş dolaş bitmiyor. sarfedilen elektrik vb gibi hesapları yapmadan, daha dijital ampermetreleri bile koymadan (güya harika bir panel yapacaktık, çıkma laptop felan vardı diyagnostik) yeni bir proje parası geldi ve hibritçi arkadaşlar projeyi devraldı. Aynı motoru kullanmak istediklerinden (4 bin dolardı motor) motor gidince araba malzeme deposu olarak kullanılmaya başladı. hala malzeme deposu.

Özellikler şöyleydi:

20KW (100KW peak) 3 Phase AC Motor with Vector Phase Controller

168V DC Power circuit with 14 Marine Type maintenance free lead-acid batteries 90Ah each

Domestic manufactured body (Renault 12 Toros SW)

Microprocessor Controlled Energy Management System

Yeni araca Bursa da kaporta yapıldı özel. Çalıştı. Ancak pil olarak lityum piller kullanıldı. verim alınamadı. piller patladı. vs vs. şu anki durumunu bilmiyorum. İlgilenmiyorum. Benim amacım yerli sanayi ustalarına benzin-elektrik dönüşümü için bir örnek altyapı oluşturmaktı. Yeni devralan arkadaşlar daha çok hibrit araştırması yapıyorlar. bütçeleri yüzbin doları aştı vs vs. Biz 4 bin liraya motor ve kontrol paneli, 1000 liraya akü, gerisini de sanayide tornacıya yaptırmıştık.

3 Eylül 2009 tarihinde Mehmet G tarafından düzenlendi

[Çağlar Bayur]

Konu vesilesi ile çok güzel şeyler okuyoruz, bu projeleri görme şansımız olur mu? Şöyle toplantı gibi?

[Mehmet Göktürk]

Bir toplantı ayarlamaya çalışayım. Popülerlik sağlanmış olur. İkram da yaparız yiyecek içecek. bayram sonrası bir gün ayarlamaya çalışayım. Yerimiz Çayırova. Trenle gelenler banliyö ile FATİH durağında durabilirler. kampüsün önü.

Aslında bir de güneş arabası takımımız var. Ama öğrenciler moloz olduğundan itip kakmaktan bayıldık. İki yıldır katılmıyoruz yarışlara. Belki bu sene birileri çıkar. çalışınca çok güzel güneş arabası yapılıyor. Ama yarışın kuralları o kadar komik ki, güneş arabasından çok pilli araba yarışı oluyor. (boş akü ile sabahtan başlama şartı olması lazım)

3 Eylül 2009 tarihinde Mehmet G tarafından düzenlendi

[Arzu Gürkan]

Toyota nın internet sitesinde, 1997-2007 yılları arasında satılmış Prius modelleri sayesinde 1.426.176 ton daha az CO2 salınımı sağlandığı yazılmış. Rakamlar ve istatistikleri okumayı bilmek-öğrenmek zor iştir. Bu kadar salınım miktarı, 118.000 Alman Vatandaşının, 1 yılda sosyal yaşamında, salınıma sebebiyet verdiği bir miktardır, yani komik bir değerdir. 1.4milyonton CO2 dendiğinde, milyonu görünce ürkmemek gerekir.

Bu hesaba nereden baktığınıza göre çok değişir.

30 ton daha az CO2 salınımının karşılığı

12.401 litre tüketilmeyen benzin

25.9 dönüm karbon emen orman arazisinin kurtarılması demektir.

1.426.176 ton CO2 30 tonun yaklaşık 50000 katı olduğuna göre tasarruf sistemlerini ne olursa olsun hiç yabana atmamak gerekir.

[Serkan Toker]

Amerika'da taş gibi vergi alınıyor. O yüzden ÖTV yok. Konut vergisi mesela %4 !!!! yıllık.

Onun dışında Honda accord mesela o da 25 bin dolar.

Mehmet hocam vergi alsınlar ben birşey demiyorum ama gerektiği kadar gerekenden alsınlar. Benzin fiyatının pahalılığı malum. Neden, hep söylerim en kolay vergi alma yolu. Emlak vergisinde Türkiye zaten tam komedi. Gazetede satış ilanına bakıp vergi memuru gidip tapudan ödediği vergiyi incelese olay ortaya çıkar. Belediye belirlemiş benim alaacğım evin fiyatını vergisini istiyor. Konuyla alakası, şimdi bu vergi sistemi akaryakıttan aldığı müthiş vergiden vazgeçip bu araçların çoğalmasını istermi, tabiki hayır. Onun için böyle teşvik etmeyi falan düşünmemek lazım şu an için. Ben onu demek istedim, elektriğe ötv de olmayacağına göre, elektrikli araç işi biraz uzun bizim memlekette. Konu sapmasın ben vergi yönüne baktım, yoksa isterim elektrikli araba. Çevreci olduğu tartışmasız..keşke ben sizin orada öğrenci olsaydım, çok ciddi söylüyorum en iyi arabayı yapardım herhalde...

[Mehmet Göktürk]

Aslında bizde araçların çoğu ithal. O yüzden çok araç satışı toplamda devlete zarar. Benzinden vergi alıyor ama sonuçta benzin de ithal.

vergisini gelir vergisi olarak alsa, benzini de tasarruf ettirse toplan net ülke kazancı daha fazla olur. Aklı başında hükümet varsa tasarrufu teşvik eder ithal edilen şeyler için, harcamayı da içerdeki şeyler için teşvik eder. Mesela:

1- Ev alım satım vergileri SIFIR olmalı

2- Otel ve lokanta işlemlerinde KDV sıfır olmalı

ki vatandaş harcasın pasta büyüsün. almanyadan araba alınca olmuyor. kendimiz yapsak mesele yok.

[Arzu Gürkan]

Aklı başında hükümet varsa tasarrufu teşvik eder ithal edilen şeyler için, harcamayı da içerdeki şeyler için teşvik eder. Mesela:

1- Ev alım satım vergileri SIFIR olmalı

2- Otel ve lokanta işlemlerinde KDV sıfır olmalı

3- Enerji tasarruf sistemlerindeki %18lik vergi sıfıra indirilmeli.

4- Teşvik yasasındaki 100.000 Euroluk sınır yükseltilmeli.

[Çağlar Bayur]

%25 buharı, geçen senelerde, enerji bakanlığı vs. gibi bir kurumun kampayası sırasında açıklanan rakamdı. Kaçak elektriğe vurgu yapmak için söylemişlerdi. Elektrik üretim kaynağından evimize kadar kablolarda-trafoda oluşan kayıpları da, seramik izolatör imalatı yapan bir fabrikadaki çalışmamda öğrenmiştim.

Ayrıca konu ile ilgili olarak: 10-15 yıl sonra ABD-EU ülkelerinde bu arabalar yaygınlaşınca, kullanacakları şebeke sistemleri ile bizimkini hayal edince şuna benzeyeceğini sanıyorum: Bugünün TCDD si ile Japonya-Almanya daki hızlı tren ve raylarını. Yani Şu an kullanılan hızlı trenlerin, lokomotif kısmını alacağız ve bizim raylara koyarak yolculuk edeceğiz, en iyi ihtimal ile ilk virajda devriliriz.

[Salim İmamoğlu]

%25 buharı, geçen senelerde, enerji bakanlığı vs. gibi bir kurumun kampayası sırasında açıklanan rakamdı. Kaçak elektriğe vurgu yapmak için söylemişlerdi. Elektrik üretim kaynağından evimize kadar kablolarda-trafoda oluşan kayıpları da, seramik izolatör imalatı yapan bir fabrikadaki çalışmamda öğrenmiştim.

Ayrıca konu ile ilgili olarak: 10-15 yıl sonra ABD-EU ülkelerinde bu arabalar yaygınlaşınca, kullanacakları şebeke sistemleri ile bizimkini hayal edince şuna benzeyeceğini sanıyorum: Bugünün TCDD si ile Japonya-Almanya daki hızlı tren ve raylarını. Yani Şu an kullanılan hızlı trenlerin, lokomotif kısmını alacağız ve bizim raylara koyarak yolculuk edeceğiz, en iyi ihtimal ile ilk virajda devriliriz.

Bu buharlaşma denilen durum nedir Çağlar abi?Ne oldğunu bilmiyorum ama doğada oluşan bir etkiden dolayımı buharlaşma oluyor yada bu bir mecazi bir kelimemidr?

[Mustafa Tüfekçi]

Elektrik üretim kaynağından evimize kadar kablolarda-trafoda oluşan kayıpları da, seramik izolatör imalatı yapan bir fabrikadaki çalışmamda öğrenmiştim.

en iyi iletken altındı sanırım (yanılıyor olabilirim) eğer elektrikle alakalı her şey altından olsa bu kayıp biraz daha düşüyor ama maliyet fazla oluyor

http://www.biltek.tubitak.gov.tr/merak_ett...mp;soru_id=3223

en iyi iletken gümüşmüş bu arada

[Mehmet Göktürk]

Kayıp %28 diye biliyorum ben. Gelişmiş ülkelerde yüzde 15. bunun için 380 bin vol sistemi çöpe atıp, 500bin volt sisteme geçmek gerekiyor diye biliyorum. Bunu için de ABB ve siemens güzel bir pasta vermek lazım. Kendimiz üretsek yine sorun değil geçelim. Yapan fabrikalardaki işçiler maaş alır yatırım maliyetini. Ama halihazırdaki durumda böyle bir altyapı yenilemesi doğrudan almanyaya kaynak aktarımı olur.

Buhar denilen sanırım kaçak. Türkiye'nin doğusunda buhar çok diyorlar. Ben görmedim. bilenler söylesin.

[Mustafa Tüfekçi]

evet güney doğuda nem az olduğu için buharlaşma fazlaymış

[Çağlar Bayur]

Buhar= kibarca, benim paramı çalıyorlar demek, çengel atanlar yüzünden %25 fazla ödüyorum demek oluyor . Şehirlerdeki apartman yaşayanların kaçaklarını bile konuşmasanız, gün geçmiyor ki , haberlerde, kaçak elektrik kullanan, Elektrik Dağıtım Fİrmalarını görüyor ve yuh diyorsunuz.

[Melih Uyar]

neden mıknatıstan bahseden yok günümüzde ki mıknatıslar çok güçlü ve çok küçük 3.000 kg - 6.000 kg ittirme güçleri var neden onlar uygulanmıyor

[Mehmet Göktürk]

Mıknatıs enerji kaynağı değil ki? motoru küçültür o kadar.

elektrik motorları zaten fena verimli değil. hafif olması açısından neodmiyum vb mıknatıslar moda tabi. Ama uzun vadede mıknatısa gerek olmaz, alan sargılı olabilir yine. mıknatıs sıcakta felan bozuluyor.