Tork(nm) Ve Güç (hp)

[Mustafa Tüfekçi]

dci 5000 sonrası motor için ahiret hayatı heralde

[Kerim Bilgehan Arbek]

olm daha fazlasını çeviremiyor ki zaten. Fazla bile koymuşlar adamlar. 3500 de bitmesi lazım bence saatin.

Ama ben demiyordum hayat 5500 den sonra başlar diye. :)

[Onur Çiftçi]

Demişsiniz ama rampada ön plana çıkan tork düz yolda yok mu oluyor?O tork kalkışta devreye giriyor.Kendi içinizde çelişmişsiniz.

2 adam düşünün yokuş yukarı koşuyorlar rampada geçen adam düz yolda tıkanıyor mu?

Kalkışta bi kere turboyu kullanmayı bilen adam mazotun dumanını benzine koklatır.Eğer yol düz ise sonrasında benzinli yetişir, geçer geçemez.Ama kalkışta turbo faktörü aşikar.

İllegal konulara kaçmayalım ama çok tozumu yuttu benzinliler.Benim hiç bi çıkarım yok bunu söylemekte ne benzinli ne dizel bugün bunu satarım yarın benzinli alırım belli olmaz ama dizel turbosu olduğu için tatminkar.Şehir içinde sürekli yüksek hızlardan ziyade turbo daha etkili oluyor.

Dizel arabaların turbosu gelene kadar biraz zor benzinli arabaya oyle toz yutturması 0 dan kalkışta ama dizel arabanın turbosunun açtıgı devirde basarsanız dediginiz gibi one geçebilirsiniz standart halleriyle aralarında çok buyuk farklar olacagını sanmıyorum ama dizellerin guzel bir yazılımla surusu daha keyifli hale gelebiliyor tabi benzinli motorun saglamlıgınıda yabana atmamak lazım dizeller gibi nazlı degillerdir benzin olsun 1 ytl istedikleri kadar tork koysunlar dizele buyuk motor benzinli alırım

[Abdussamed Acar]

direkt benzinli-dizel karşılaştırmasına dönmüşya olay, gülme geldi... yahu aracın sürüş tavrı açısından benzinli ve dizeli kıyaslamak için o kadar çok farklı değişken var ki; Farklı yakıtların yanma spesifikasyonlarından tutun, transmisyon organlarının teknik detaylarına, elektronik kontrollü motorun zamanlamasının programından, aracın ağırlığına v.s.v.s... Dizel ile Benzinli bu kadar kolay ve basit karşılaştırılırsa bu muhabbet ebediyen sürer...

Bu başlıkta amacım dizel ile benzinli karşılaştırması yapmak değil, Güç ile Tork arasındaki farkı ortaya koymak idi... Dizel ve Benzinli motorların yüzlerce farklı özelliğinden öne çıkan bi tanesinin de Tork ve Devir Bandı olduğunu söyledim sadece, konu nasıl da bu şunu döver muhabbetine döndü anlamadım...

Sözün Özü;

Tork ile Güç birbiri ile karşılaştırılamayacak farklı birimlerdir...

[Murat Dere]

Ülen konu zaten karmaşıktı... Bu çorbanın adı ne olsun?

[Ayhan Şentürk]

Tdci 4500 çeviriyorda gereksiz 3 ten sonrası

4500 değil, 5000 çeviriyor. 3 devirden sonrasıda gerekli, 5. viteste 2000 devirde başlayıp otobanda 4000 deviri çok rahat aştım, klimada açıktı hız 180 civarıydı.

3000 devirden sonra istekleşiyor gibi gözüküyor ama sadece ivmelenme düşüyor, güç yine var. Araba yavaş hızlanıyor ama 5. viteste 3500 devirde bile gaza basınca tepkiyi hissedersiniz.

[Ayhan Şentürk]

4500 demi devir kesiciye giriyor?

[Mehmet Göktürk]

Burda yeni bir bilgi vereyim:

Bore strok meselesini bilirsiniz çoğunuz. Bore silindir çapı. strok da gidip gelme miktarıdır. ikisinin çarpımı silindir hacmini verir.

Eğer strok uzun ise o motorun torku yüksek olur ama yüksek devirlere kolay çıkamaz. Bore geniş strok düşük ise (BMW bu konuda meşhurdur) araç hızlı devirlenir üst devirlerde rahattır alt devirde tork daha düşüktür.

Ayrıca strok uzun araçların motoru daha dayanıklı olur.

Dolayısı ile ekonomi yapacaksanız strok uzun yani tork yüksek, performans yapacaksanız strok düşük devir yüksek motor yapılır.

Bu dediğim benzinli için. Dizel için de aynı olması lazım.

Bir de turbo araçlarla tırbo olmayanları karşılaştırıp durmayın.

[Fatih Mehmet Uslu]

Olayın içine torq beygir girince bakıyorum hemen dizelcilerle benzinciler kılıçlarını kuşanıyorlar. ford clubın en çözümsüz konusu.ne diye uzatırsınız be yav.

[Ayhan Şentürk]

Piston ataletinden dolayı devir yükseldikçe kendi kendini bitiriyor işte.

Yüksek devire çıktıkça hızlı olan piston durup tekrar yüksek hıza çıkmak zorunda. Ağırlığından dolayı ataleti yüksek olduğu için bu zorlaşıyor.

Piston nekadar hafifse okadar rahat devirlenir ve yüksek devirlere çıkabilir.

Bizim 1.4 tdci'larda 3100 devirde ani güç kesintisi oluyor ondan isteksizleşiyor. Onun sebebi EGR. Benim aracımda egr iptal edilikten sonra 3000 devirden sonra isteksizlik ortadan kalktı. O 3100 devir geçişindeki güç değişimide kayboldu.

Normalde 3100 devirde klima devreye girmiş gibi güç kesiliyordu. Sanki şak diye Egr diyaframı çeilip egsoz gazı silindirlere veriliyordu.

[Vural Sarı]

Tork,yanma sonucu silindirlerde oluşan basıncın,pistonları iterek krank milini döndürmesidir. Mil her dönüşünde belli bir mesafe kat eder ve bu şekilde mil dönerken iş yapmış olur. Beygir gücü de belli bir torkun kaç devirde elde edildiği ile alakalıdır. Belli bir torku ne kadar yüksek devirde elde ederseniz beygir gücü de o kadar yüksek olur. Araba motorlarında tork her zaman daha düşük bir devirde en üst seviyeye ulaşır ve daha sonra tork azalmasına rağmen devir arttığı için beygir gücü yine artmaya devam eder ve daha yüksek devirde en üst noktasına varır. Belirli bir devirdeki torku biliyor iseniz aynı devirdeki beygir gücünü şu şekilde bulabilirsiniz.

HP=(Tork*Devir)/7023

Örneğin; 3000 devirde 200 Nm tork üreten bir aracın metrik beygir gücü (200*3000)/7023=85,4 HP’dir.

Motorlar,kamyon,çekici,otobüs gibi araçlarda taşıyacağı yük önemli olduğu için tork (halk arasında çekiş gücü veya çekme kuvveti) öncelikli,

otomobillerde ise hız öncelikli imal edilirler (di).

Şimdilerde otoyolda sol şeritten giden kamyon ve TIR görünce acaba ben yanlışmı biliyorum dediğim oluyor tabiki.

[Süha Demirtaş]

Başka bir forumda bu konu tartışılırken iki birim arasındaki farkın izahı noktasında bir hikaye kaleme almıştım, bizim forumda da yer alsın istedim...

Klasik bir tartışma konusu olsa da; Tork ile Güç arasındaki farkı anlatmak açısından çok kabaca bir hikaye anlatmak isterim, teknik açıdan konuya daha hakim üyeler yanlışım varsa düzelteceklerdir eminim...

Şimdi iki adam düşünün;

- Birisi şöyle iri kaslı 120 Kg ağırlığında güçlü kuvvetli ama hantal bir adam

- Diğeri ise sıska 60 Kg ağırlığında ilki kadar güçlü olmasada çok seri hareket edebilen bir adam

Şimdi bu adamlara yük taşıtacağız;

Önümüzde 100 basamaklı bir merdiven var, ve yanımızda da toplam 500 Kg ağırlığında küçük parçalardan oluşan bir yük...

Amaç bu yükü parça parça merdivenlerin tepesine taşımak...

Birinci Adam;

Güçlü kuvvetli ve iri yarı ilk adam bir seferde en fazla 50 Kg kaldırabiliyor... Ve bu adam yükü kucakladığında merdivenlerin tepesine 10 dakikada çıkabiliyor. Bu iri kaslı adamımız 10 sefer yaptığında 500 Kg yükü merdivenlerin tepesine çıkarır ve bu toplam 100 dakika vakit alır...

Buraya kadar anlaşılmayan birşey yok sanırım...

İkinci Adam;

Bu zayıf ve seri adam ise bir seferde en fazla 25 Kg kaldırabiliyor... Ve bu adamımızda yükü kucakladığında merdivenlerin tepesine 5 dakikada çıkabiliyor. (Yani ilkine göre daha hızlı). Neticede bu adamımız da 500 Kg yükü 20 sefer yaptığında merdivenlerin tepesine çıkarır ve bu toplamda yine 100 dakika vakit alır...

Şimdi gelelim bu hikayeden çıkaracağımız derslere;

İlk adamımızın kod adı Dizel'dir, ikincisi ise benzinli... Örnekte verdiğim ifadelerden yola çıkarak bazı kavramları kabaca açıklamaya kalkarsak;

Her bir adamın 1 seferde kaldırabildiği yük miktarı; "TORK" tur

Her bir adamın toplamda 500 Kg yükü 100 dakikada merdivenlerin tepesine çıkarması "GÜÇ" tür...

Her bir adamın 100 dakikada katettiği toplam basamak sayısı "DEVİR"dir

Buradan şu sonuç çıkar;

Benzinli olan adamımızın devir bandı en büyük avantajıdır...

Dizel adamımızın avantajı ise bi kerede kaldırabildiği yük miktarıdır...

Bu sebeple;

Benzinlide Devir Bandı,

Dizelde Tork,

İki farklı karakterin öne çıkan en önemli özelliğidir...

Bu hikayeden yola çıkarak Alman'lar ile Japon'ların karakterleri ürettikleri teknolojiye yansımış desek pek yanlış bir benzetme olmaz galiba... Genel olarak japonlar benzinli motorlarla Alman'lar dizel motorlarla öne çıkmışlardır benim zihnimde ,

Adı geçen birimlerin daha kolay anlaşılmasında bilmem yardımcı olabildim mi?..

Lakin şöle bir durum var;

1) seri olan adam, seri olmak için sürekli doping kullanmak zorunda ( Turbo)

2) Hantal adam normal hali ile sıkıntı yok.

Eee doping vucüda orta ve uzun vadede sürekli kullanıldığında zararlıdır, organlarda bozulma vucüd kimyasında çökme meydana getirir.

[Metehan Şahin]

Bide olaya şöyle bakalım Nede olsa konu benzinli-dizel olayına dönmüş gidiyor. Benzinli araç kullanıcısı motor sesini duydukça zevk alır, dizel araç kullanıcısı motor sesinden yakınır durur. Benzinlinin turbolusu daha makbul olsada, bir düşük vitese atıp gaza basınca ne turbolu dizel tanır ne de başak birşey tanır.

[Metehan Şahin]

Benzinli uzunda da kısada da dizeli tokatlar arkadaşlar. Yeterki şartlar eşit olsun. Sadece rampada dizelin torku ön plana çıkar. Düz yolda denemenin bile anlamı yok.

Demişsiniz ama rampada ön plana çıkan tork düz yolda yok mu oluyor?O tork kalkışta devreye giriyor.Kendi içinizde çelişmişsiniz.

2 adam düşünün yokuş yukarı koşuyorlar rampada geçen adam düz yolda tıkanıyor mu?

Kalkışta bi kere turboyu kullanmayı bilen adam mazotun dumanını benzine koklatır.Eğer yol düz ise sonrasında benzinli yetişir, geçer geçemez.Ama kalkışta turbo faktörü aşikar.

İllegal konulara kaçmayalım ama çok tozumu yuttu benzinliler.Benim hiç bi çıkarım yok bunu söylemekte ne benzinli ne dizel bugün bunu satarım yarın benzinli alırım belli olmaz ama dizel turbosu olduğu için tatminkar.Şehir içinde sürekli yüksek hızlardan ziyade turbo daha etkili oluyor.

Eşit şartlardan anladığınız TDI + Yazılımlı (Namı değer cihp) bir dizel ve standart benzinli karşılaştırılması anlıyorsanız takdir sizindir.

[Ali Cihangiroğlu]

Sonuç olarak benzinli motorda turbo yoksa aynı hacimli tdi motor canına okur, ha vites düşerim derseniz de sizi kurtarmaz o sırada dizel zaten uçmuş olur , ama benzinli turboluysa iş değişir, fakat yan etkileri vardır, aynı hp de aynı hacimde benzinliyle dizel motorlar arasında tork farkı olmuyormu? oluyor, bu durumda araçlar yüklüyse dizel daha avantajlı bence, heleki rampa falan varsa ve düşük hızle girdiyseniz yine dizel avantajlı, ayrıca herşeyide aynı olan benzin ve dizel motorlarda bariz yakıt harcama farkıda vardır, dolayısıyla ben yine dizeli seçerdim. Artık dizeller acaip geliştiler benzinlilerin ömrü bitiyor, gelecek dizel ve elektrik motorlarının olacak, yaşasın dizel

[Mehmet Göktürk]

Bence aracın motorundan çok şasisi, aksesuarları, tipi, yaşı, genişliği, yükseklik, 4x4 oluşu vs bir sürü etken var. Motorlar genelde yetiyor da artıyor.

Ama tekrar ediyorum karşılaştıracaksanız turboluyla turboluyu atmosferikle atmosferiği karşılaştırın.

ayrıca turboya hormon demek yanlış. Modifiyeli araca belki doping almış denir.

Normal dizel araca turbo takmak yahut normal benzinli araca turbı yahut azot tüpü takmak elbette sorun yaratır. Ancak aracın turbolu motora göre sağlam ve ölçekli yapılı pistonları süpapları soğutması varsa niçin problem olsun? TDI da problem oluyor mu?

Tabi sapla samanı karıştırmakta üztümüze yok (ben dahil). Burada tork konusu konuşuluyor ve ben konuyu BORE - STROKE tartışmasına çekmeye çalıştım ama dikkat çekmedi.

dizel ya da benzinli iyi diye bir durum yok. Aracın iyisi var kötüsü var. Tasarruf derdi olmadığında zaten kesinlikle herkes benzinli kullanıyor. TDI/TDCI kullana kullana araba kullanmayı unutmuşuz. Ben tsi aldıktan sonra fikrim ve zikrim değişti. Yeniden doğmuş gibi oldum.

Kaldırır götürür götürmez asılır asılmaz her türlü tartışmanın son noktası beygirgücüdür.

elinizde 100 hp bir araç varsa bir de 80 hp varsa bu fark hem 0-100 de hem de son hızda belli olur. Tork ne olursa olsun. Problem varsa pilotaj hatasıdır, benzinli araçta yüksek devire çıkmaya korkan birisidir.

1.8T passat tan şikayetçi olan var mı? 1.8 yerine 1.8T tutuluyor ikinci elde 10 yıllık araçlarda.

23 Mayıs 2010 tarihinde Mehmet G tarafından düzenlendi

[Cemal Demirezen]

benim abdussamed abinin verdiği örnekte kafama takılan şu güçlü adam 50 kilo kaldırabiliyor ve 10 dk çıkıyor zayıf adamda 25 kg kaldırabiliyor yani gücü buna yetiyor nasıl oluyorda 5 dakikada cıkıyor onun kapasiteside 25 kg onun da 10 dk çıkması gerekir.ben bu tork olayından bişey anlamıyorum.Tork o kadar önemli ise yarış motorlarının torku neden o kadar düşük ve çok hızlı bence güç.

[Mehmet Göktürk]

arabanı yarışır gibi kullanaaksan önemli degil. olay şu.

araçların beygirgüçleri devire göre degişir. sabit degildir.

devir ile torkun çarpımı beygiri verdiği için düşük devirde yyüksek tork varsa bagırtı olmadan da motor yüksek güçte çalışabilir.

[Mehmet Göktürk]

benim abdussamed abinin verdiği örnekte kafama takılan şu güçlü adam 50 kilo kaldırabiliyor ve 10 dk çıkıyor zayıf adamda 25 kg kaldırabiliyor yani gücü buna yetiyor nasıl oluyorda 5 dakikada cıkıyor onun kapasiteside 25 kg onun da 10 dk çıkması gerekir.ben bu tork olayından bişey anlamıyorum.Tork o kadar önemli ise yarış motorlarının torku neden o kadar düşük ve çok hızlı bence güç.

Adamın beli ağrıyordur 25 kg kaldırır ama bacakları uzundur hızlı çıkıyordur. Enerjisi farklı anlamında değil yani sadece kaldırma gücü. Güç ile enerjiyi karıştırmayın.

[Ayhan Şentürk]

Ben tork ve güç'ü şöyle düşünüyorum. Çokta mantıklı geliyor.

Tork=Yüke karşı tepki verilen direnç olarak düşünelim.

HP = Hız olarak düşünelim.

Elimizde parke şeklinde tahta bir palet olsun ve biz onu geniş yüzeyi suya dik gelecek şekilde suda itmeye çalışalım. Bu parkenin yüzey alan genişliği mesela 100 cmkare olsun ve biz ona 100 Nm tork diyelim.

O paleti suda nekadar hızlı itebiliyorsak o hızda bizim Hp değerimiz olsun ve 100 hp ile 100 km/h hızla itiyor olalım.

Torku hızdan ayıralım ve sadece yüke karşılık gelen direnç olarak düşünelim. O parkenin torkunu değiştirmeyip Hp'sini arttırısak daha hızlı gidecektir.

Mesela torku yine değiştirmeyip hp'yi 100den 1'e düşürürsek yine suyun gösterdiği direnci yenip hareket edecek, yükü taşıyabiliyor olacak ama 1km/h hızla hareket ediyor olacak.

Bunun tam tersini yapıp 100hp olup torkuda 1cmkare'ye düşürürsek bu sefer 100 km/h hızla gidecek ama direncsiz bir şekilde gidecek. Biz ona 100 hp güç ve 1 nm tork ile 100 km hız ile götürebiliyorsak bize su 5nm tork ile direnç göstermeye başlarsa direnci yenemeyip hızımız düşmeye başlar. Eğer torkumuz yüksek olursa gelen o dirence karşı tepki verebiliriz ve hızımız düşmez. O direncide arabadaki yük veya yoldaki eğim olarak düşünebiliriz.

Arabadan örnek verelim. Mesela 68 hp 160 nm torklu fiestanın hp düşüklüğünden dolayı ani hızlanma kabiliyeti yok ama torkundan dolayı yük taşıma kabiliyeti var.

Eğer 68 yerine 100 hp olsaydı arabada yükte olsa o yükü daha çabuk hızlandırabilme kabiliyeti olurdu.

100 hp olup torku 90 nm olsaydı yüklü iken çabuk hızlanmak isterdi ama tork yetersiz olduğundan daha yavaş hızlanırdı, yokuşa geldiğinde çok zorlanıp çok düşük viteslere inmemize neden olurdu. Ama bu araba boş iken çok iyi hızlanır.

Umarım aklımdakini anlatabilmişimdir.

[Mehmet Göktürk]

Ayhan birşeyi niye yanlış olarak düşünmeye başlayıp sonra anlamaya çalışıyorsun? DOğru tanım üzerinden başlasana.

HP yi nasıl hız olarak varsayarsın? HP HP dir. Hız da hızdır. Böyle anlatırsan insanlar yanlış anlar.

HP= Beygir Gücü , yani güç...

Diğer yazdıklarını da niye yazdığını çok iyi anlamakla beraber doğru bilgi vermiyorsun diyorum. 68HP 160nm iyi yük taşır demişsin. Alakası yok.

100HP daha iyi taşır.

önemili olan 100HP yi arabayı nasıl kullandığın sırada aldığın.

100HP benzinli bir araçta 2000 devirde kabaca 30HP alıyorsan

100HP dizel bir araçta 2000 devirde 70HP alırsın

fark budur. sizi yanıltan da budur.

Motorların özelliklerindeki rakamlar MAKSİMUM tork ve MAKSİMUM beygirdir.

Normalde bunlar eğri şeklindedir hangi devirde hangi tork hangi beygir olduğu değişir.

beygiri devir ile torkun çarpımı ile bulursun.

Bu dediklerim net ifadelerdir. Yeniden açıklamak gerekirse bu temel tanımlara aykırı düşmeden yapalım.

teşekkürler.

Vites düşürmek gerekir ya da bagırır gibi yaklaşımlara girmeyin çünkü benzinli motorlar yüksek devirde kullanılırsa yüksek beygir verir. Bu şekilde kullanmakta bir sıkıntı yoktur.

21 Eylül 2010 tarihinde Mehmet G tarafından düzenlendi

[Ayhan Şentürk]

Şunu merak ediyorum. 100 hp ve 100 nm torku olan bir motor düşünelim. Hatta bunu aynı devirde versinler. Bunları birbirinden ayıran nedir. Niye birine tork birine Hp diyoruz.

[Mehmet Göktürk]

HP birim zamanda geçerlidir, Tork zamandan bagımsızdır. O nedenle devir sayısı bunu birbirine baglar.

750WATT = 1 HP = 75 KGF/saniye

75KGF = tork (tabi dönmediği için kilogram kuvvet diyoruz tork ancak dönmede verilen adı yoksa basit olarak KUVVET yani F yani kilo)

750W/saat dersek durum değişiyor. O zaman ENERJİ (ya da iş verimlilik de hesaplanacak o zaman) oluyor.

detaylar için hayal gücüne gerek yok şurayı okuyun:

http://en.wikipedia.org/wiki/Horsepower

Şunu merak ediyorum. 100 hp ve 100 nm torku olan bir motor düşünelim. Hatta bunu aynı devirde versinler. Bunları birbirinden ayıran nedir. Niye birine tork birine Hp diyoruz.

bunlar aynı motorun iki ayrı özelliğidir.

[Evren Erakçora]

Mehmet Hocam, tork- devir grafiğinin altında kalan alan bize gücü verir gibi geliyor , hatalı mı düşünüyorum? Alan ne kadar dolu ise güç o kadar fazla değil midir? İntegrali oluyor galiba Adamlar "Herşeyden önce Matematik vardı" diyor doğru galiba.

[Ayhan Şentürk]

Yine aynı yere çıkmıyormu. Bende hp için yükü hızlandırabilme kabiliyeti demiştim. Hp ne kadar yüksek ise yükü okadar çabuk hızlandırabiliyorsunuz.

Hp için hız dedim ama nekadar hp okadar hız değil, nekadar hp okadar daha çabuk hızlanma.

HP iletork yine birlikte olmalı. İş yapmak için tork, o işi çabuk yapmak içinde hp lazım.